Een diabetische voet (ook wel diabetische voetulcus genoemd) is een chronische wond op de voet bij een diabetes patiënt. Het is een complicatie van diabetes en komt bij ongeveer 15% van de patiënten voor. Bij diabetes patiënten zijn de pijnzin en de bloeddoorstroming in de voeten verminderd. Ook zijn er vaker standsafwijkingen van de kleine gewrichten in de voeten. Deze factoren vergroten de kans op het krijgen van een diabetische voet en beïnvloeden negatief het genezingsproces. Een diabetische wond kan zich diep, tot in het bot, van de voet uitbreiden. In de voet of in de bloedbaan uitbreidende infecties zijn gevaarlijke complicaties van het diabetische voet.
Symptomen van een diabetische voet?
Het beginnende voetulcus is te herkennen als een klein wondje op de voet. Soms gaat hier een blaar aan vooraf. Vaak ontstaat de wond op een plek waar druk op het weefsel staat. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om niet goed passende schoenen, eelt, een likdoornpleister of een knokkel van de teen. Typische plekken zijn: de bal van de voet, de hiel en de bovenkant van de tenen. Het ulcus kan oppervlakkig zijn, maar zich ook diep in de voet uitbreiden. Het omringende weefsel kan ontstoken zijn. Een voetulcus kan er verschillend uitzien: rood, zwart, met of zonder korst, vochtig of met pus, oppervlakkig of met een diepe krater.
Hoe ontstaat een diabetische voet?
Diabetes mellitus kent verschillende complicaties. Door een hoge suikerconcentratie kunnen zenuwen beschadigen. Vooral de langste zenuwen ( die naar de voet) worden hierbij aangedaan. Het gevoel en de kracht in de voet kunnen verminderen. Diabetes kan ook een ongunstig effect op de bloedvaten hebben, dit vermindert de bloeddoorstroming. Ook de gewrichten kunnen veranderingen ondergaan, ze verstijven en de stand kan veranderen. Het afgenomen gevoel van pijn, de verminderde doorbloeding en de verandering in de gewrichten zorgen voor een grotere kans op het krijgen van een diabetisch voet. Deze ontstaat vooral op plaatsen waar de druk op de huid groter is. Door de ongunstige omstandigheden is de genezing moeilijk en kunnen de zweren zich uitbreiden.
Is het ernstig en wat kunt u verwachten?
Een diabetische voet is een ernstige aandoening. Bij diabetespatiënten zijn er vaak verschillende factoren aanwezig die de genezing ongunstig beïnvloeden. Door de verminderde pijnzin is men zich minder snel bewust van verergering van het ulcus. Een afgenomen doorbloeding vertraagt de genezing. Standsafwijkingen van de voetbeentjes zorg voor het ontstaan van nieuwe drukplekken. Bij diabetespatiënten is de kans op een infectie ook toegenomen. Een snelle en goede behandeling is dan ook een voorwaarde bij de genezing van het diabetisch voet.
 |
 |
Wat kunt u er zelf aan doen?
Controleer uw voeten regelmatig op signalen die een voorbode kunnen zijn van het ontstaan van een diabetisch ulcus. Let daarbij op roodheid, blaren, wondjes, eelt en kloven. Neem bij veranderingen contact op met uw behandelaar.
Goed schoeisel is een vereiste voor een goede spreiding van de druk!
Veel voetproblemen zijn te verhelpen of voorkomen met goed passend schoeisel. Hulpmiddelen zijn dan soms helemaal niet nodig. Als u behoefte heeft aan een gedegen en persoonlijk schoenadvies, kunt u een afspraak maken met de orthopedisch schoentechnicus.
Pasvorm
Allereerst moet de lengte van de schoen goed zijn, dat wil zeggen dat u 0,5 cm tot 1 cm ruimte over moet hebben aan de voorkant van uw langste teen. Ook de breedte moet natuurlijk kloppen. We zien vooral vaak dat de voorkant van de schoen niet goed past. De breedte van de voorvoet is vaak groter dan de breedte van de schoen, waardoor de tenen en de bal van de voet bekneld raken. Zeker als er sprake is van een verminderd gevoel, is dit een groot probleem omdat hierdoor snel wondjes ontstaan. We willen schoenen graag om onze voeten voelen. Maar als het gevoel verminderd is, kunnen we dit niet oproepen en worden schoenen vaak te klein gekocht.
Voldoende ruimte voor in de schoenen is ook van belang als tenen niet volledig vlak liggen (klauw- of hamertenen). De kans is dan groot dat u met de tenen tegen de bovenkant van de neus komt. Dit kan drukplekken bovenop de tenen veroorzaken.
Bij diabetici met een verminderd gevoel in de voeten is het tevens belangrijk dat de schoen geen harde stiknaden bevat aan de binnenkant. Leer rekt, maar stiknaden rekken niet mee omdat deze van nylon zijn gemaakt. Hierdoor kunnen drukplekken ontstaan die, wanneer ze niet tijdig worden opgemerkt, wondjes kunnen veroorzaken.
Sluitingen
Verder is een verstelbare sluiting (veters, klittenband) beter dan een schoen of laars die geen verstelbare sluiting heeft, zoals een schoen met alleen een rits of een instapper. Een instapper wordt per definitie te klein gekocht. Juist doordat er geen sluiting aanwezig is, zal de schoen na het instappen toch ergens houvast moeten hebben op de voet, zodat deze niet van uw voet valt. Een verstelbare sluiting zorgt ervoor dat u de schoen goed om uw voet kunt sluiten, zodat de pasvorm beter is en u meer steun aan de schoen heeft. Bovendien kunt u zo minder schuiven in de schoenen, wanneer deze meer uitgelopen zijn. Schuiven (frictie) veroorzaakt eeltvorming, blaren en drukplekken op tenen.
Naar mate de dag vordert worden de voeten altijd iets dikker. Bij een schoen met een sluiting kan hier op worden geanticipeerd, door de veters een keer opnieuw te strikken, zodat de bloedvaten/zenuwen niet worden afgekneld worden.
